44 Schuldenaudits

dit is een persoonlijke samenvatting

Schuldaudits

Schuld is een morele verplichting tussen personen. Wanneer ze een schuld heeft, moet een partij haar verplichtingen vervullen tegenover de andere partij. Deze verplichtingen zijn vaak monetair (financieel) van aard. Ze ontstaan soms in omstandigheden, die onrechtvaardig zijn wegens geweld en de uitoefening van buitensporige macht. Dergelijke schulden zijn onwettig en zouden niet betaald moeten worden. De anti-schuldbeweging heeft ons bewust gemaakt van het belang van burgeraudits. In deze audits bepalen de burgers welke schulden legitiem zijn, wie voor deze schulden verantwoordelijk is en welke schulden moeten worden kwijtgescholden.

Machtige sociale klassen gebruiken schuld om de hiërarchische orde te handhaven. Dit wordt bereikt door sociale gewoonten en wetten, die de terugbetaling van schulden prioriteit geven.
Om de sociale orde te bewaren verklaarde de heersende klasse - in het verleden - uitstaande schulden periodiek nietig en herstelden zij de rechten van boeren. Er zijn vele andere voorbeelden van schuldkwijtschelding in het oude Griekenland en Rome, evenals in de middeleeuwen.

Met de komst van het kapitalisme was er een enorme mobilisatie van menskracht, die gebruik maakte van schulden, belastingen en inflatie om individuen te dwingen als loonarbeiders te gaan werken. Schuld hield de massa's gehoorzaam aan de machthebbers en mobiliseerde hen om te werken om schulden af te lossen en belastingen te betalen. In deze sfeer werden praktijken zoals schuldkwijtschelding een taboe, en de niet-betaling van de schulden werd geassocieerd met vernedering en het verlies van sociale rechten.
Dominantie wordt in onze tijd gewaarborgd door internationale instellingen zoals het internationaal monetair fonds (IMF) en de Wereldbank, in 1944 opgericht om wereldwijde ontwikkeling te bevorderen. De neoliberale periode van deregulering – van vooral financiële stromen en producten - die in de jaren 70 begon, heeft geleid tot financialisering, een nieuwe fase van het kapitalisme waarin de financiële sfeer (geld) superieur is geworden aan de ‘productie’ en deze controleert. Bij financialisering is er sprake van een duidelijke toename in het genereren van schuld en de vorming van complexe financiële relaties, die het imperialisme reproduceren door een voorwendsel te bieden om druk uit te oefenen of zijn toevlucht te nemen tot gewelddadige maatregelen als een met schuld belaste of financieel afhankelijke staat zich niet houdt aan de voorwaarden die de dominante machten opleggen.

Schuld heeft materiële en energetische groei aangewakkerd en de betaling van schulden heeft deze groei gelegitimeerd.

Deze groei werd gehandhaafd, maar enkel voor een tijdje, door de productie van papieren rijkdom in de financiële sfeer van kapitaalcirculatie.

Dit kader verbindt schuld met degrowth.

Ten eerste: terwijl groei noodzakelijk wordt geacht om schulden te betalen, wordt in werkelijkheid schuld in de eerste plaats gemaakt om een onhoudbare groei te ondersteunen.

Ten tweede: schulden redelijk en billijk verspreiden en illegitieme schulden annuleren is noodzakelijk voor een duurzame ‘weg omlaag’, dat wil zeggen een welvarende en niet gedwongen degrowth gebaseerd op bezuinigingen. Dit is het doel van burgeraudits.

Bewegingen eisen verantwoording van de partijen, die de schulden zijn aangegaan en stellen alternatieve economische modellen voor tegen het turbokapitalisme.

Burgeraudits omvatten doorgaans de volgende fasen: toegang krijgen tot informatie, data-analyse, belangenbehartiging, netwerking, verspreiding, het publiek er over scholen en de verantwoordelijke partijen vervolgen.

Dit type van controle is niet beperkt tot een expert-analyse, maar laat alle partijen toe informatie aan te vragen, van de overheid uitleg te eisen, relevante informatie te delen, gegevens vanuit een specifieke perspectieven te analyseren, onregelmatigheden aan de kaak te stellen en alternatieven voor te stellen.